Zachowaj czujność, nie daj się oszukać przestępcom!
Przestępców, którzy chcą dorobić się kosztem innych nie brakuje. Wymyślają oni rożne sposoby, aby korzystając z chwili naszej nieuwagi, ukraść nam oszczędności życia. Poniżej przedstawiamy najpopularniejsze sposoby, jakimi mogą posłużyć się oszuści i jak się przed nimi uchronić. Warto wspomnieć o tym bliskim oraz osobom starszym w swojej okolicy, aby wiedziały, jak uniknąć nieprzyjemnych sytuacji.
Oszustwo metodą „na BLIKA”
Oszustwo metodą na Blika polega na tym, że przestępcy, którzy wcześniej włamali się na konta społecznościowe naszych znajomych, podszywając się pod nich, proszą nas o przelanie pieniędzy, których pilnie potrzebują. Ofiara proszona jest o wysłanie 6-cyfrowego kodu BLIK i zaakceptowanie transakcji w aplikacji mobilnej banku. Ponadto przestępcy mogą udawać, że przesłany kod jest błędny przez co transakcja jest nieudana i proszą o powtórne wygenerowanie kodu. Innym sposobem oszustwa metodą na BLIKA jest telefoniczne skontaktowanie się oszusta, przedstawiającego się jako pracownik banku i pod różnymi historiami np. niebezpieczeństwem zaciągnięcia zobowiązań finansowych na rozmówcę, próbą uzyskania różnych informacji np. ile środków mamy na koncie. Następnie oszuści proszą o wygenerowanie kodu BLIK i przesłanie go celu weryfikacji tożsamości co wiążę się z utratą środków na koncie.
Jak się przed tym bronić?
-jeśli, któryś z twoich znajomych nagle poprosi Cię o pieniądze najlepiej zweryfikować jego tożsamość dzwoniąc do niego. Jeśli aktualnie nie odbiera telefonu, albo sam znajdujesz się w sytuacji, w której nie możesz wykonać połączenia zadaj, swojemu znajomemu pytanie, na które tylko on będzie znał odpowiedź
-oszuści zazwyczaj nie proszą o wielkie sumy pieniędzy aby uśpić naszą czujność. Dodatkowo starają się stworzyć otoczkę nagłej sytuacji jak np. oczekiwanie przy kasie w sklepie, aby rozmówca pod presją czasu natychmiastowo, bez zastanowienia, przesłał kod BLIK
-aplikacja BLIK działa w takich sposób, że nawet po wysłaniu kodu musimy w aplikacji mobilnej zaakceptować płatność. Zawsze zwracaj uwagę, czy kwota tam podana jest tą samą, o którą prosił Cię znajomy. Nie potwierdzaj od razu, mechanicznie przelewu
-Jeśli masz podejrzenia, że ktoś włamał się na twoje konto w mediach społecznościowych, ostrzeż o tym rodzinę i znajomych, aby nie reagowali na wiadomości od Ciebie
-pamiętaj, banki mają określony sposób działania w celu weryfikacji tożsamości klientów i nigdy nie będzie to podanie kodu BLIK czy innych danych do logowania.
Oszustwo metodą „Na policjanta”
Oszustwo metodą „na policjanta” polega na podszywaniu się przestępcy pod funkcjonariusza policji w celu wyłudzenia pieniędzy lub wrażliwych danych osobowych. Najczęściej ofiarami tej metody stają się osoby starsze, ponieważ przestępcy wykorzystują ich zaufanie do autorytetu policjanta. Oszuści wykorzystują różne taktyki aby wprowadzić ofiarę w błąd. W jaki sposób działają?
1.telefonicznie – przestępcy dzwonią do ofiary, podając się za policjantów i informują np. o problemach prawnych w jakie miała popaść lub o tym, że odkryli oni próbę przejęcia jej oszczędności znajdujących się na koncie. Historie mogą być różne, ale zawsze sprowadzają się do jednego – stworzenia iluzji, że nasze pieniądze są zagrożone, a rozwiązanie jest jedno. Ofiara ma wypłacić pieniądze z banku i zostawić w umówionym miejscu albo przelać na wskazane przesz oszustów „bezpieczne” konto bankowe. Najczęściej tworzona jest iluzja „tajnej akcji” i prośba o niekontaktowane się ofiary z nikim.
2.wizyta domowa - oszust podający się za policjanta próbuje wejść do mieszkania pod pretekstem np. prowadzonego śledztwa. Fałszywych policjantów może być dwóch i pod pretekstem np. sprawdzenia czy miejsce, gdzie przechowujemy oszczędności jest bezpieczne mogą prosić o jego wskazane. Następnie jeden z oszustów odwraca uwagę ofiary, a drugi zabiera pieniądze ze wskazanego wcześniej miejsca.
Jak rozpoznać oszusta podającego się za policjanta?
- uważaj na nieoczekiwane telefony od osób podających się za policjantów. Przemyśl czy historia Ci przedstawiona może być prawdziwa. Czy miałeś kiedyś problemy z prawem? Czy zrobiłeś coś przez co mógłbyś mieć? Jeśli nie to dzwoniąca do Ciebie osoba prawdopodobnie jest oszustem! Rozłącz się i zadzwoń na numer alarmowy, żeby powiadomić służby o tej sytuacji
-dzwoniący oszust często stara się zmanipulować rozmówce. Pod pretekstem presji czasu i straszenia konsekwencjami wymusza szybkie działanie, bez zastanowienia. Daj sobie czas, nie rób nic w pośpiechu.
-nieważne jak rozbudowana i prawdopodobna będzie historia oszusta, zawsze sprowadza się do jednego – prośby o przekazanie pieniędzy. Pamiętaj, że prawdziwy policjant nigdy Cię o to nie poprosi!
Oszustwo „Na wnuczka”
Metoda „na wnuczka” to jedna z najpopularniejszych sposobów wyłudzania pieniędzy. Niestety jej ofiarami najczęściej są osoby starsze, które tracą przez to oszczędności życia. Przestępcy wykorzystują ufność osób starszych, oraz fakt, że często żyją z dala od dzieci czy wnuków i są zdani sami na siebie. Z powodu podeszłego wieku, co może wiązać się z obniżonymi umiejętnościami poznawczymi stają się łatwym celem dla ludzi chcących dorobić się ich kosztem. Na czym polega oszustwo na wnuczka? Precedens ten może przybierać różne formy, ale najpopularniejszą jest telefon do starszej osoby. Oszust przedstawia się jako wnuczek, który pilnie potrzebuje pieniędzy. Osoby starsze często w rozmowie z oszustem używają imion bliskich czy podają szczegóły z życia rodziny co skrzętnie wykorzystują przestępcy nadając swojej historii jeszcze większej realności. Najczęstszymi historiami jakie przedstawia oszust są te o wypadku czy wykryciu ciężkiej choroby. Osoby starsze pod presją czasu, często bez zastanowienia, przesyłają przestępcy oszczędności życia.
Jak się przed tym bronić?
-przeprowadź rozmowę z osobą starszą na temat możliwych sposobów działania oszustów
-poinformuj seniora, żeby w razie znalezienia się w powyżej sytuacji rozłączył się i powiadomił członka rodziny
-uświadom osoby starsze, że w razie wystąpienia trudnej sytuacji jak wypadek czy ciężka choroba, nikt z rodziny nie będzie dzwonił i nalegał na szybką wypłatę pieniędzy czy wykonanie przelewu.
Oszustwo „na kuriera”
Coraz częściej korzystamy z zakupów on-line. Niestety, w związku z tym oszustwo metodą „na kuriera” staje się coraz bardziej popularne. Kupujący korzystają z usług firm kurierskich, od których otrzymują wiadomości o statusie zamówienia czy terminie dostawy. Wiadomości takie wysyłane są na e-maila lub przy pomocy SMS. Powyższy fakt starają się wykorzystać oszuści wysyłając do ofiar wiadomości łudząco przypominające te od firm kurierskich. Najczęściej w wiadomościach tych zawarta jest informacja o konieczności dopłaty niewielkiej kwoty, często kilku złotych, w związku z np. zbyt ciężką czy dużą paczką albo źle podanymi danymi adresowymi. Do opłacenia powyżej kwoty służyć ma link zawarty w wiadomości, który przekierowuje nieświadomą niczego ofiarę oszusta na fałszywą stronę internetową, służącą do kradzieży pieniędzy. Oszuści podszywają się pod różne firmy np. Pocztę Polską, In Post, DHL.
Jak nie paść ofiarą oszustwa?
- weryfikuj nadawcę, jego nazwę i treść wiadomości. Jeśli otrzymałeś SMS o wskazanej wyżej treści, a niczego nie zamawiałeś może być pewny, że jest to oszustwo!
- dokładnie czytaj otrzymane wiadomości. Jeśli akurat czekasz na paczkę, albo wiadomość budzi Twoje zaniepokojenie np. poprzez literówki w słowach, koniecznie skontaktuj się z infolinią firmy
-nie otwieraj i nie odpowiadaj na podejrzane wiadomość SMS lub e-mail
-nie pobieraj na telefon podejrzanych aplikacji mających pomóc w dostarczeniu przesyłki
-pamiętaj, że żaden przewoźnik nie poprosi Cię o dopłatę do przesyłki!